Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanı ve milletvekili genel seçiminde Almanya’da oy kullanan seçmenlerin tercihi yeniden Cumhurbaşkanı ve Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan ve partisi AKP oldu. Resmi olmayan sonuçlara nazaran Almanya’daki seçmenlerin yüzde 65,49’u Erdoğan’ı seçerken, yüzde 50,52’si de AKP’ye oy verdi.
Yurt dışında sandık kurulmaya başlandığı 2014 yılındaki cumhurbaşkanı seçimlerinden bu yana yapılan her seçimde, Erdoğan ve partisi AKP Almanya’da sandıktan birinci olarak çıktı.
Peki Almanya’da sandık başına giden Türk seçmenin birçok neden Erdoğan’ı ve AKP’yi tercih ediyor? DW’ye konuşan uzmanlara nazaran, Almanya’daki Türk seçmenlerin kıymetli bir kısmı “muhafazakâr-dindar” bir toplumsal yapıya sahip oldukları için Erdoğan’a ve AKP’ye oy veriyor. Bunun yanı sıra, AKP’nin Almanya’daki farklı kuruluşlar aracılığı ile Türklere yönelik faaliyetleri de bu tercihte değerli bir etken olarak gösteriliyor.
Duisburg-Essen Üniversitesi’ne bağlı Türkiye ve Ahenk Araştırmaları Merkezi Vakfı’ndan Caner Aver, Erdoğan’ın ve AKP’nin tercih edilmesinde Almanya’daki seçmenlerin “sosyal yapısının” tesirli olduğunu belirtiyor.
Almanya’daki seçmenlerin kıymetli bir kısmını “misafir işçi” olarak ülkeye gelen göçmenlerin ve onların çocuklarının oluşturduğuna dikkat çeken Aver, bu yapıyı şöyle anlatıyor:
“Anadolu’dan, eğitimden uzak çevrelerden, kırsal bölgeden geliyorlar. Epeyce muhafazakârlar. Yönelimleri klasik, dindar ve milliyetçi. Geldikleri siyasi ortam bu türlü. Almanya’da bu pahaları yaşatmayı sürdürürken, kendilerinden sonraki nesillere da aktardılar.”
Aver, Almanya’da İslami bedellere sahip çıkan seçmenlerle, siyasi açıdan bakıldığında “İslami bir parti” olan AKP ortasında kurulan “ideolojik yakınlığın” da seçmenleri etkilediğini söz ediyor.
ALMANYA’DAN DUYULAN ‘HAYAL KIRIKLIĞI’
Aver’e nazaran, Almanya’daki Türklerin kimilerinin Alman toplumunda yaşadığı “dışlanma” ve “hayal kırıklığı” da, seçmenleri AKP’ye yönelmeye itiyor. Aver, ikinci, üçüncü nesil göçmenlerin “duygusal açıdan bir vatan” bulmakta zorlanabildiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürüyor:
“Almanya’daki göç, ahenk yahut İslam tartışmaları birçok vakit Türkiye kökenliler üzerinden yürütülüyor. Direkt ayrımcılık tecrübesi yaşamamış lakin yalnızca yürütülen tartışmaları takip etmiş olsalar bile, bu muhafazakâr etrafın ortak hafızasına yazılıyor. Nihayetinde bu durum, onları Erdoğan ve AKP’nin kollarına itiyor.”
DİTİB’İN ROLÜ
Göç konusunda çalışmalar yapan Aver, AKP’nin Almanya’da yaşayan Türklere yönelik faaliyetlerinin de seçmenin tercihinde rol oynadığına işaret ediyor. Aver, AKP’nin Almanya’da faaliyet gösteren Türk devletine bağlı kurumların yanı sıra kültürel ve dini oluşumlar, partiye yakın örgütler aracılığı ile ülkede yaşayan Türkler ile yakınlık kurduğunu, diyalog içine girdiğini anlatıyor.
AKP’nin yurt dışındaki örgütü olan Milletlerarası Demokratlar Birliği’nin (UID) seçimler öncesinde Almanya’daki seçmene yönelik faaliyetlerde bulunduğu biliniyor.
Almanya’daki Türklerin seçmen davranışları üzerine çalışmalar yapan İnci Hikaye Yener-Roderburg ise Almanya’daki Türk seçmenlerin AKP’yi tercih etmesindeki en değerli nedenlerden birinin Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’nin (DİTİB) ülkedeki Türklere yönelik çalışmaları olduğunu söylüyor.
1984 yılında kurulan DİTİB’in Almanya’da, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından gönderilen imam ve din vazifelilerinin çalıştığı 960 mescidi bulunuyor.
Duisburg-Essen Üniversitesi Türk Çalışmaları Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Yener-Roderburg, bu camilerde Türklerin “sosyalleştiğini ve kendi kimliklerini bulduklarını” belirtiyor. Yener-Roderburg DİTİB’in “inançla” ilgili hizmetlerin yanı sıra farklı muhtaçlıkları karşıladığını, örneğin aile danışmanlığı, ruhsal danışmanlık üzere hizmetler verdiğini, Almanca lisan kursları düzenlediğini, bayanlara, çocuklara alan sunduğunu anlatıyor. Yener-Roderburg, Ankara tarafından gönderilen ve maaşları ödenen imamların vazife yaptığı mescitlerde, “AKP’nin bu alanları kullandığına” dikkat çekiyor.
Seçim vakti da bu beşerler için “AKP’nin dışında bir partiye oy verme seçeneğinin” bulunmadığını vurgulayan Yener-Roderburg, “kendilerini rahat hissettikleri cemaati” ve “kendi hayat biçimlerini korumak” için de AKP’yi seçtiklerini tabir ediyor ve ekliyor: “Herhangi bir muhalefet partisinin DİTİB’in fonlarını keseceğine inanıyorlar.”
GÜÇLÜ BAŞKAN İMAJI
Türkiye ve Ahenk Araştırmaları Merkezi Vakfı’ndan Aver’e nazaran, Almanya’daki Türk seçmenin Erdoğan ve AKP’yi tercih etmesinin bir nedeni de Erdoğan’ın bu seçmen kümesinde yarattığı güçlü önder imajı.
Erdoğan’ın “Güçlü ve karizmatik bir devlet adamını sembolize” ettiğini belirten Aver, “Yurt dışında yaşayan Türkler ülkeyi bölgesel bir güce dönüştüren bir önder olarak Erdoğan ve geldikleri ülke ile gurur duyuyor. Bu Almanya’daki birinci nesil göçmenlerin yaşadığı bir durum değildi. Bu bakış sonraki jenerasyonlara da miras kaldı” diyor.
Türkiye’de AKP hükümetinin yürüttüğü altyapı ve çağdaşlaşma çalışmalarının da Almanya’daki Türkleri etkilediğini belirten Aver, son 20 yılda ulaştırma, teknoloji, sıhhat üzere alanlarda altyapının iyileştirilmesinin, elektrikli arabanın ön plana çıkmasının, savunma sanayine yapılan yatırımların Almanya’da da ikinci ve üçüncü jenerasyon Türklerin Erdoğan ve AKP’yi seçmesine yol açtığını söylüyor.
ALMANYA’DAKİ SEÇİM SONUÇLARI
2018 yılındaki cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimleri ile karşılaştırıldığı zaman 14 Mayıs seçimlerinde Erdoğan’ın oylarında hafif bir artış, AKP’nin oylarında ise 5 puan kadar düşüş olduğu görülüyor.
Anadolu Ajansı’nın verdiği resmi olmayan sonuçlara nazaran, Almanya’da Erdoğan oyların yüzde 65,49’unu aldı.
2018’de Erdoğan Almanya’daki seçmenlerin yüzde 64,8’inin oyunu almıştı.
CHP lideri ve Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun oyları ise yüzde 32,52 olarak kaydedildi.
Türkiye’de oylarını beklenmedik bir halde artıran CET İttifakı’nın adayı Sinan Oğan’nın oyları yüzde 1,29; yurt dışındaki oy verme sürecinin sona ermesinin akabinde adaylıktan çekilen Memleket Partisi’nin lideri Muharrem İnce’nin oyları ise yüzde 0,70 seviyesinde kaldı.
Milletvekili seçiminde de Almanya’daki sandıklardan AKP birinci parti olarak çıktı. AKP, Almanya’daki seçmenlerin yüzde 50,52’sinin oyunu aldı.
CHP’nin oyları yüzde 19,18 oldu. MHP’nin oy oranı yüzde 12,63; Yeşil Sol Parti’nin yüzde 8,71; ÂLÂ Parti’nin yüzde 2,78; TİP’in yüzde 1,89; Yine Refah’ın yüzde 1,11 olarak kaydedildi. Öteki partilerin oy oranları ise yüzde 1’in altında kaldı.
2018’de de AKP Almanya’daki sandıklardan birinci parti olarak çıkmış, oyların yüzde 55,7’sini almıştı. 2018’de Almanya’daki seçmenin yüzde 15,6’sı CHP’ye, yüzde 14,8’i HDP’ye, yüzde 8,4’ü MHP ve yüzde 3,3’ü GÜZEL Parti’ye oy vermişti.
Yurt dışında yaşayan seçmenlerin sayısının en yüksek olduğu ülke olan Almanya’daki 1 milyon 501 bin 152 seçmenden yaklaşık 733 bini sandık başına gitti. Seçimlere iştirak oranı yüzde 48 civarında kaldı.
YURT DIŞINDAKİ OY ORANLARI
Yurt dışında kayıtlı 3 milyon 416 bin seçmenin yaklaşık yüzde 54’ü sandık başına gitti.
Resmi olmayan sonuçlara nazaran oy kullanan yurt dışı seçmenin yüzde 57,47’si Erdoğan’a, yüzde 39,57’si Kılıçdaroğlu’na, yüzde 1,90’ı Sinan Oğan’a ve yüzde 1,06’sı da Muharrem İnce’ye oy verdi.
Yurt dışı oylarına nazaran de AKP birinci parti oldu. AKP oyların yüzde 44,41’ini alırken, bunu yüzde 23,55 ile CHP, yüzde 11,10 ile MHP, yüzde 9,91 ile Yeşil Sol Parti, yüzde 3,54 ile İYİ Parti ve yüzde 2,88 ile TİP izledi. Öbür partilerin oy oranları ise yüzde 2’inin altında kaldı. (DW Türkçe)