T24 Haber Merkezi
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, partiye katılan Mehmet Ali Çelebi’ye ve eşine çocuk yapma konusunda “Sayıları artırmak lazım, bak PKK’nın 5 tane 10 tane 15 tane var” demesinin akabinde Kürtleri kastettiğine yönelik yorumlar hakkında “Ben her vakit açık açık en az 3 çocuk diyorum aslında. Bu benim kapalı bir siyasetim değil ki. Onların istismarına yanıt yetiştirmeye de gerek yok” dedi. Erdoğan, TSK’nın PKK’ya karşı kimyasal silah kullandığına yönelik tezleri da “namussuzluk” olarak kıymetlendirdi ve “Arkadaşlar çabucak hızla davaları açtılar ve bunun peşini katiyen bırakmayacağız” diye konuştu.
Azerbaycan ziyareti dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, iç ve dış siyasetteki son gelişmeleri kıymetlendirdi.
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Mehmet Ali Çelebi’nin AK Parti’ye iştirak merasiminde çok çocuk tavsiyesinde bulundunuz. Buradaki bir sözünüz üzerinden HDP, CHP, Gelecek, Deva üzere partiler bunu istismar ettiler, ‘Kürtlere yönelik söyledi’ dediler. Kürtleri mi orada kastettiniz?” diye sordu. Erdoğan, “Ben her vakit açık açık en az 3 çocuk diyorum aslında. Bu benim kapalı bir siyasetim değil ki. Bu türlü bir şeyi hiçbir vakit gizlemedim esasen. Orada da söylediğim çok açık fakat onların istismarı bitmez. Onların istismarına karşılık yetiştirmeye de gerek yok” cevabını verdi.
“Silahlı Kuvvetlerimizin bugüne kadar kimyasal silah kullanmak üzere bir taksiratı yoktur”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, TSK’nın PKK’ya yönelik kimyasal silah kullandığına yönelik savlar hakkında da şöyle konuştu:
Kılıçdaroğlu’na cevap: Bu türlü sağa sola topu atmakla işi kurtaramaz
Erdoğan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu adaylığa davet etmesi sonrası CHP başkanının kendisini televizyonda tartışmaya çağırmasını da şöyle yorumladı:
“Böyle sağa sola topu atmakla işi kurtaramaz. Çünkü futbolu ondan çok çok düzgün bilirim. O, bu işin çok acemisi. Kim kalede, kim orta alanda, kim geri dörtlüde yahut kim forvette oynaması gerekir bunu bilmez. Lefter’i kaleci olarak tanıtan bir adamdan bir şey olmaz.”
“İsveç’in yeni başbakanı randevu talebinde bulundu”
İsveç’in yeni başbakanının randevu talebinde bulunduğunu belirten Erdoğan, “Arkadaşlarımıza “randevu verin, gelsin” dedim. Ülkemizde kendisiyle bu mevzuları da görüşürüz. Bizim bu noktadaki fikrimiz değişmedi. Bu tıp cezai müeyyidelere çarptırılmış olan bu teröristleri bunların yakalayıp bize vermeleri lazım. Bunlar bize verilmediği sürece parlamento etabında bu iş yürümez. Şu andaki yeni başbakanın yaklaşım biçimi, terörle ve teröristlerle çabadan yanadır; “bizim terörü ve teröristleri barındırmamamız gerekir” diye açıklamaları var. Bu mevzudaki samimiyetlerini de biz olağan yapacağımız görüşmeyle test etmiş olacağız. Onların da hayrına, tüm insanlığın da hayrına olacaktır. Bizim duruşumuz değişmez. Zira terörle çabada tavizsiziz ve taviz vermeye de asla niyetimiz yok” diye konuştu.
Tahıl koridoru açıklaması
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tahıl koridoru mühletinin uzatılması noktasında Rusya’dan net bir karşılık alıp almadığı sorusu üzerine şunları söyledi:
“Karadeniz tahıl koridoru inisiyatifi kapsamında 20 Ekim 2022 tarihi prestijiyle 363 gemi 8 milyon ton tahıl ve öbür besin eserleri dünya piyasalarına arz edildi. Ukrayna limanlarından yapılan sevkiyatın yüzde 62’si Avrupa, yüzde 19,5’i Asya, yüzde 13’ü Afrika, yüzde 5,3’ü Orta Doğu ülkelerine ulaştı. En az gelişmiş ülkelere ise 454 bin 626 ton buğday sevk edildi; bu ölçü yalnızca yüzde 5,7’sine karşılık geliyor. Eser olarak mısır, buğday, ayçiçeği yağı, kolza tohumu ve ayçiçeği küspesi öne çıkıyor. Bu eserlerin toplam içindeki hissesi yüzde 96 civarında. Sevkiyat mutabakatını uzatma noktasında rastgele bir mâni kelam konusu değil. Dün akşam Zelenski ile yaptığım görüşmede de Sayın Putin ile yaptığım görüşmede de tekrar bunu gördüm. Ancak bu ortada rastgele bir tıkanma olursa aşmamıza mâni bir hal de yok. “
“Her iki tarafın önemli kayıpları oluyor, inanıyorum ki barışın kaybedeni olmayacaktır”
Erdoğan, Ukrayna-Rusya savaşıdaki arabuluculuk rolü hakkında gelen soruyu şöyle yanıtladı:
“Bu bahisle ilgili ben Sayın Putin’in de şu anda geçmişe nazaran çok daha yumuşak, çok daha görüşmelere açık olduğunu gördüm. Önümüzdeki günlerde yapacağımız telefon diplomasisiyle bunların nereye varabileceğini her iki önderden de dinlemek suretiyle göreceğiz. Dün Zelenski ile yaptığım görüşmede onda da bu türlü bir tıkanmanın olmadığını, onun da bu işi aşmaktan yana olduğunu hissettim. Umutsuz değiliz. Temennimiz odur ki iki önderi de bir ortaya getirmek suretiyle yola barış için devam edelim. Zira her iki tarafın önemli kayıpları oluyor. İnanıyorum ki barışın kaybedeni olmayacaktır.”
“Türkiye doğalgaz hub’ı olursa…”
Erdoğan, Avrupa’nın Türkiye’den doğalgaz temin etme tartışmaları hakkında da şöyle konuştu:
“Bunlar şu andan itibaren natürel ki Rusya’dan istedikleri anda istedikleri üzere doğalgaz temin edemiyorlar. Beklentileri nedir? Türkiye bu işin hub’ı olursa, Türkiye’den bu çeşit doğalgaz talepleri karşılık bulur mu, bulmaz mı; bunu gidermektir. Birebir biçimde alışılmış Azerbaycan’dan da yani TANAP’tan bu noktada doğalgaz talebinde bir temin olur mu olmaz mı? Bu mevzuda da İlham Aliyev kardeşimin olumlu baktığını görüyorum. Bunların değerlendirmesini yapıp ona nazaran de gelişen süreci değerlendirip adımlarımızı biz de atacağız.”
“S-400’lerde olduğu üzere biz Amerika’nın dışında da alternatiflerle görüşüyoruz”
Erdoğan, ABD’nin Türkiye’ye F-16 satma konusundaki son gelişmeler hakkında da şöyle konuştu:
“Malumunuz olduğu üzere F-16 ile ilgili çalışmalarımız geçen sene başlatıldı ve şu anda da bu süreç olağan planlandığı formda devam ediyor. Amerikan Savunma Bakanı da Ulusal Savunma Bakanımızla görüşmelerinde idare olarak, bakanlık olarak, askeri olarak bunu desteklediklerini söz ediyor. Daha evvel de Ulusal Savunma Bakanlığımız bu bahiste üçü Türkiye’de biri Amerika’da olmak üzere heyetler ortası dört toplantı yaptı. Prosedür devam ediyor. Bu Menendez üzere senatörlerin tabirleri kendi şahsi görüşüdür, şahsi iddialarıdır; rastgele bir halde kurumsal bir durumu yansıtmıyor. Ayrıyeten bunların Yunanistan ile olan münasebetleri de farklı bir inceleme konusu; niçin bu kadar tarafgirler bu bahiste? Yeniden geçtiğimiz günlerde NATO’daki Savunma Bakanları toplantısında Stoltenberg de şahsen bu bahiste açık ve net bir biçimde tarafsızlığını tabir etti; F-16’ların Türkiye’ye verilmesinin yalnızca Türkiye için değil NATO için de kıymetli bir hadise olduğunu, Türkiye ne kadar güçlü ne kadar hazır olursa NATO’nun da ortalama kıymetinin bu formda yükseleceğini belirtti. Münasebetiyle biz gelişmeleri, süreci yakından takip ediyoruz. Olumlu halde sonuçlanması için yapılacak ne varsa yaptık, yapmaya da devam ediyoruz. Lakin başka taraftan da dünya pazarı geniş, hasebiyle çeşitli tahliller de mevcut. Tek başına Menendez’in karşı çıkması bu işi engellemez. Herkes teklif verebilir lakin yasa tasarısının Kongre’den geçmesi gerekir ki şu andaki atmosfer o denli değil. Yani bir kişinin karşı çıkmasıyla olmaz. Öbür taraftan idare de esasen olumlu istikamette gerekli adımları atıyor. Benim de son Amerika ziyaretimde Senato temsilcileriyle de Kongre temsilcileriyle de gayet olumlu kimi görüşmelerim oldu. Bu görüşmelerde “Ben şahsen Menendez ile de görüşeceğim” diyen senatörleri de gördüm ve Menendez’in bu yaklaşımlarını kabul etmediklerini gördüm. Hasebiyle da burada bütün sorun Kongre’nin de Senato’nun da geneli prestijiyle nasıl bir tutum alacağıdır. Şu an prestijiyle idarenin bakışı olumlu istikamette gelişiyor. Alışılmış bizim için tek çıkış yolu Amerika değildir. Gerektiğinde motamot S400’lerde olduğu üzere biz Amerika’nın dışında da alternatiflerle görüşüyoruz. Oralardan da bu işin temini yoluna gideriz. Elimizde bu cins alternatifler de var.”
Türk Devletler Teşkilatı doruğu ve KKTC açıklaması
Erdoğan, Türk Devlet Teşkilatı Liderleri Doruğu’nda KKTC için yöneltilen “Gözlemci üye olarak katılacak lakin daimî üyeliği için bir kapı aralanacak mı, bu tepeden bu türlü bir sonuç beklenir mi” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Beklenmemesi için bir sebep yok. Katılan ülkeler bizler için sahiden olumlu sinyal vermesi gereken ülkeler. Yani Türk Devletleri Topluluğu olarak burada yaptığımız ikili görüşmelerde her vakit şunu söylüyorlar, “Türkiye bu bahiste nasıl bir adım atarsa biz de olağan ki onun yanındayız.” Gerçekten bugün İlham Aliyev kardeşimle de yaptığımız görüşmede yaklaşım buydu. Burada Türk Devletleri Topluluğu doruğunda doğal ki onu da çalışacağız ve Semerkant’ta alınması gereken en olumlu neticeyi de alacağız. Temennimiz Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yönelik Birleşmiş Milletlerde yaptığımız açıklamalar istikametinde Türk Devletleri önderleri olarak müşterek bir çalışmanın içerisine girmek.”
“Azerbaycan ile iş birliğimizi ‘tek millet iki devlet’ şiarıyla her alanda daha da güçlendirmekte kararlıyız”
Erdoğan, Azerbaycan ziyaretine ait olarak da şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kardeş Azerbaycan’ın Zengilan ve Cebrayıl kentlerine gerçekleştirdiğimiz çalışma ziyaretini hamdolsun muvaffakiyetle tamamladık. Zengilan Memleketler arası Havalimanı’nın açılışını aziz kardeşim İlham Aliyev ile birlikte gerçekleştirdik. Son derece kıymetli bir pozisyonda bulunan Zengilan’da imali tamamlanan havalimanı yalnızca Azerbaycan için değil tüm bölge için kıymetli bir katma bedel teşkil edecektir. Bölgenin dünya ile ilişkisinin tekrar tesisi ve ulaştırma sınırlarının kuvvetlendirilmesi, stratejik atılımlardır. İnşallah bu atılımları seneye Laçın Havalimanı’nı da hizmete açarak taçlandıracağız. Ayrıyeten Karabağ Cebrayıl Orman Eğitim Merkezi ve Fidanlığı’nın da temelini attık. Zengilan Akıllı Tarım Köyü Projesi’nin birinci etabının açılışını yaptık. Dost Agropark’ın temelini de geçen sene aziz kardeşimle birlikte atmıştık. Organik tarım ve hayvancılığın yanı sıra besin sürece faaliyetlerinin de yapılacağı bu çağdaş tesis, kırsal kalkınma çalışmalarına büyük katkı sağlayacaktır.
Azerbaycanlı kardeşlerimiz işgalden kurtarılan topraklarında başlattıkları imar ve kalkınma ataklarını hızla devam ettiriyor. Geçen sene Şuşa ve Fuzuli’yi ziyaret ettiğimizde azat edilen topraklardaki çalışmaları yerinde incelemiştik. Bir yıl sonra Karabağ’ın geldiği noktayı görmek, günden güne gelişimine şahit olmak, doğrusu beni son derece keyifli etti. Bu projelerde kurumlarımızın ve Türk şirketlerinin hissesinin olması bizler için başka bir iftihar kaynağıdır. Bu vesileyle başta İlham kardeşim olmak üzere tüm Azerbaycan halkını bir kere daha tebrik ediyorum. Azerbaycan’ın yatırım ataklarıyla Karabağ’ın kısa müddet içinde bölgenin parlayan yıldızı olacağına inanıyorum.
Ziyaretimizde ayrıyeten ikili bağlarımızı, bölgesel ve milletlerarası gelişmeleri İlham Aliyev kardeşimle yaptığımız görüşmede ele aldık. Güney Kafkasya’ya yönelik ortak vizyonumuzun barış, istikrar ve kalkınma temelinde inşa edildiğini bir sefer daha teyit ettik. Sonların belirlenmesi, Nahçıvan ve Azerbaycan’ın batı bölgeleri ortasındaki ilişki yolunun açılması ve barış muahedesinin imzalanması bölgenin olağanlaşması için önemli adımları teşkil edecektir. Büyük bedeller ödenerek uzun yıllar sonra bölgede kalıcı barış bahtı yakalanmıştır. Biz tüm samimiyetimizle Ermenistan’ın bu tarihi fırsatı değerlendirmesini bekliyoruz. Azerbaycan-Ermenistan müzakerelerindeki ilerlemenin Türkiye-Ermenistan ortasındaki olağanlaşma sürecine de müspet katkı yapacağı kuşkusuzdur. Kardeş Azerbaycan ile iş birliğimizi “tek millet iki devlet” şiarıyla her alanda daha da güçlendirmekte kararlıyız. Ziyaretimin yalnızca ikili ilgilerimiz bakımından değil tüm bölgemiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.”