Emma Woollacott | İş Teknolojisi muhabiri
Uzaydan güneş gücü toplayıp mikrodalgalar halinde Dünya’ya göndermek gerçek olamayacak kadar güzel görünüyor.
Ama dal temsilcileri ve akademisyenlerden oluşan Uzay Gücü Teşebbüsü’nün (SEI) eş lideri Martin Soltau’ya nazaran 2035’e kadar bu projeyi hayata geçirmek mümkün.
SEI, Dünya yörüngesine çok sayıda dev uydular yerleştirilmesini öngören Cassopeia isimli bir proje üzerinde çalışıyor.
Uydular, yörüngeye yerleştirildikten sonra güneş gücünü toplayıp yeryüzüne gönderecek.
Soltau, projenin sınırsıza yakın bir potansiyeli olduğunu söylüyor ve bu yolla 2050’de tüm dünyanın güç gereksiniminin karşılanabileceğini belirtiyor:
“Yörüngede güneş gücü uyduları için gereğince yer var. Güneş de muazzam derecede çok güç sağlayabilir. Jeostatik yörüngenin etrafındaki dar bir şerit her yıl, insanlığın 2050’de kullanacağından 100 kat daha fazla güç alıyor.”
Bu yıl İngiltere hükümeti, uzay bazlı güneş gücü (SBSP) projelerine 3 milyon sterlin kaynak aktardı.
Hükümet bu kararı, mühendislik danışmanlık şirketi Frazer-Nash’in bu teknolojinin uygulanabilir olduğunu teyit etmesinden sonra aldı.
Bu paranın büyük bir kısmını SEI alacak.
SEI’nin uyduları yüz binlerce küçük modülden oluşacak. Bunlar Dünya’da üretilecek lakin montajı otonom robotlar tarafından uzayda yapılacak. Robotlar uyduların bakımından da sorumlu olacak.
Uyduların topladığı güneş gücü yüksek frekanslı radyo dalgalarına dönüştürülecek ve Dünya’daki elektromanyetik enerjiyi hakikat akıma çeviren bir alıcıya aktaracak. Yani radyo dalgaları elektriğe dönüştürülecek.
Her uydunun şebekeye 2GW güç sağlayabileceği belirtiliyor. Bu da her uydunun bir nükleer santralinkine eşit gücü olması demek.
Dünya’da güneş ışıkları atmosfer tarafından dağıtılıyor. Ancak uzayda ışınlar direkt Güneş’ten hiçbir müdahaleye uğramadan geliyor.
Bu nedenle uzayda konuşlandırılmış bir güneş paneli, Dünya’da tıpkı boyutlardaki bir panelden daha fazla güç toplayabiliyor.
Dünyanın diğer yerlerinde de misal teknolojiler üzerinde çalışılıyor.
Örneğin ABD’de Hava Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarı (AFRL) bu türlü bir sistem için büyük kıymet taşıyan birtakım teknojiler üzerinde çalışıyor.
Bu araştırmalar, güneş pillerinin verimliliğini artırmak, güneş gücünün radyo frekanslarına dönüştürülmesi ve ışın oluşumu, uzay aracı bileşenlerinde büyük ısı dalgalanmalarının azaltılması ve konuşlandırılabilir yapılar için dizaynların geliştirilmesini de içeriyor.
Geçen yılın sonunda takım sandviç fayansları ismini verdiği, güneş gücünü radyo dalgalarına dönüştüren modülleri tanıttı.
Mikrodalga ışınları kulağa biraz ürkütücü gelebilir. Ancak bunların ne beşerler ne de yaban hayatı için ziyanlı oldukları belirtiliyor.
Soltau, “Işın bir mikrodalga. Her vakit havada olan kablosuz internet kontağı üzere. Yoğunluğu da düşük. Öğlen saatlerindeki güneş ışınlarınınkinin dörtte biri yoğunlukta. Çölün ortasındaysanız metrekare başına 1000W alırsanız. Bu ise 240W. Yani bu açıdan tabiatı gereği inançlı.”
‘Teknoloji şimdi hazır değil’
Engellerin birçoğunun aşılmasına rağmen hâlâ potansiyel problemler bulunuyor.
Portsmouth Üniversitesi’nden yenilenebilir teknoloji uzmanı Dr. Jovana Radulovic, “Bu teknolojilerin mevcut olduğunu düşünüyoruz. Fakat bu karmaşıklıkta bir projeye girişmemizi sağlayacak teknolojiler şimdi hazır değil” diyor.
Dr. Radulovic, çok sayıda güneş panelini uzaya firlatmanın maliyetli olacağını, ayrıyeten rastgele bir proje için yüzlerce fırlatmanın gerekeceği göz önüne alınırsa büyük ölçüde karbon salımı olacağını vurguluyor.
Fakat, Cassiopeia projesi kapsamında Strathclyde Üniversitesi’nde yapılan bir tesir değerlendirmesine nazaran fırlatmalar dahil bir kilovat saat güç için 24 gram karbondioksit salımı olacak. Bu da karasal bir güneş panelinin salımına eşit.
Saltau da maliyetin düşmekte olduğunu söylüyor:
“Öncelikle fırlatma maliyeti yüzde 90 oranında azaldı. Daha da azalmaya devam ediyor. Bu projenin maliyeti açısından çok değerli bir faktör.
“İkincisi güneş gücü uydularının geliştirilmesi sürecinde değerli ilerleme sağlandı. Artık her şey daha modüler. Bu dayanıklılığı artırıyor ve üretim maliyetlerini düşürüyor.
“Üçüncü olarak robot bilimi ve otonom sistlemlerde büyük ilerlemeler kaydediliyor”.
İngiltere Hükümeti’nden sonlu bir kaynak alan SEI, projede kullanılacak kimi teknolojiler için özel yatırımcıları çekmeyi planlıyor.
Bununla birlikte Dr. Radulovic, projede önerilen takvimin çok optimist olduğunu söylüyor.