İZMİR – Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerine sayılı günler kaldı. Birçok partinin milletvekili adayları saha çalışmalarını sürdürürken, bu isimlerden birisi de Yeşil Sol Parti Genel Eş Sözcüsü ve milletvekili adayı İbrahim Akın. Politik çabasına 1970’li yıllarda Uşak’ta Devrimci Yol hareketi ile başlayan Akın, kurucularından olduğu Yeşil Sol Parti’de 2021 yılından bu yana Genel Eş Sözcülük misyonunu yürütüyor. 40 yılı aşkın müddettir etkin politik gayretin içerisinde yer alan İbrahim Akın ile seçime yönelik gelişmeleri ve adaylık sürecini konuştuk.
Yeşil Sol Parti’nin çok seslilik ve çok renkliliğin bir güç olduğunun şuuruyla hareket ettiğini belirten Akın, toplumsal barışı sağlamak ismine kutuplaşmaya karşı neler yapmayı düşündüklerine ait de, “Türkiye’nin bütün lisanlarının, kültürlerinin, etnik farklılıklarının bir ortada olduğu, kararlarını ortak bir biçimde aldığı, kelamını ortak kurduğu bir yapımız var. Esasen Türkiye’nin çok renkli ve çok sesli yapısının siyasi karşılığı bizleriz. HDP’dir. Yeşil Sol Parti’dir. Tekçi kimlik siyasetinin karşısına çok kimlikliliği, tek lisan siyaseti karşısına çok dilliliği, tekçi mezhep anlayışının karşısına bütün inanç ve mezheplerin eşitliğini savunuyoruz. Kelamını verdiğimiz Demokratik Cumhuriyet, kutuplaşma ve ayrışmanın panzehridir” dedi.
‘TEKÇİ ANLAYIŞA SON VERMEK İÇİN, ÖNÜMÜZDE TARİHİ BİR SEÇİM VAR’
Herkesin üzerinde farklı nedenlerle uzlaştığı husus bu seçimlerin Cumhuriyet tarihinin en önemli seçimleri olduğu istikametinde. Kuşkusuz bunun kıymetini her siyasi anlayış ve toplumsal kesim farklı pencerelerden bakarak dillendiriyor. Sizce bu seçimlerde Türkiye halkları ve toplumu neyi oylayacak?
Şüphesiz her seçim kendi özgün durumu içerisinde değerli ve kritiktir. Türkiye halklarının hafızası bu manada diridir. 1950 seçimlerinin Türkiye’yi götürdüğü istibdat rejiminden, 1980 askeri darbesinden sonra neo-liberal siyasetlerin Türkiye sathını ele geçirdiği seçime, 1999 seçimlerinde ortaya çıkan koalisyon hükümetinden 2002 yılında AKP’nin iktidara geldiği seçime kadar ‘tarihi’ bir ehemmiyet atfedemeyeceğimiz neredeyse hiçbir seçim yoktur.
Ancak tüm bu değerli ve tarihi seçimlerin yanında Türkiye 14 Mayıs’ta bu değerli toplamdan çok daha önemli bir seçime gidiyor. Cumhuriyet tarihinin en önemli seçimi olarak nitelendirmemizin sebebi Türkiye’nin bugün içerisinde olduğu çöküş hali ve geride bıraktığımız yüz yılın biriktirdiği adaletsiz, eşitsiz, kutuplaştırıcı, savaşa davet veren, demokrasiyi ve demokratik hak ve özgürlükleri devlet lehine askıya alan idare anlayışlarının daima bir halde sürdürülmesidir. Bu seçimde Türkiye halklarının önünde birike birike dağ halini almış bir berbatlıktan kurtulmanın imkânı vardır. Yüz yılı aşkın Cumhuriyet tarihi Türkiye’nin ezilenleri ve ötekileştirilenleri ismine yapan hiçbir adım atmadı. Kürtler başta olmak üzere Ermeniler, Çerkesler, Lazlar, Rumlar, Araplar, Süryaniler, Romanlar ve ismini sayamadığımız bütün azınlıklar eşit yurttaşlık taleplerinin karşılığını alamamış tersine asimilasyon ve tekçi siyaset anlayışları karşısında önemli bir zulme uğradılar. Keza Aleviler, Hıristiyanlar, Museviler de inanç özgürlükleri talepleri reddedilerek büyük bir haksızlığa uğratıldı.
Diğer yandan toplumsal bir felaketler zincirinin müsebbibi durumunda olan bir iktidar anlayışı ile karşı karşıyayız. Sarsıntı felaketi başta olmak üzere bütün doğal afetlere yönelik hiçbir formda hazır olunmadığı, acil hareket planlarının olmadığını, bilakis ölümlere davetiye çıkaran siyasetlerde ısrar edildiğini görüyoruz. Bunu kabul etmemiz mümkün değildir. Türkiye afetlerin siyaset gölgesinde vefat ve yıkım yaratan etkinliğinden kurtarılmalıdır.
Dolayısıyla bu tekçi anlayışa son vermek için, Türkiye’nin bütün renklerini, lisanlarını, kültürlerini bir ortada yaşatmak için önümüzde bir tarihi seçim bulunmaktadır. Türkiye halkları bu seçimde tekçiliğe karşı çoğulculuğu oylayacak. Savaş siyasetlerine karşı barışı oylayacak. İktidarın seçim ofisleri haline gelmiş adliyelere karşı adaleti ve eşitliği oylayacak. Bayan düşmanlarına karşı İstanbul Mukavelesi’ni ve bayana yönelik şiddetin karşısında durmayı oylayacak. Hülasa; büyük bir karanlığa karşı her biri bir ışık huzmesi olan ve birleşerek büyük bir aydınlık halini alan demokrasi, emek ve özgürlük çabasını oylayacak.
‘YURTTAŞLARIMIZI YEŞİL SOL PARTİ MÜŞAHİDİ OLMAYA DAVET EDİYORUM’
21 yıldır ülkeyi yöneten AK Parti ve Erdoğan’ın her ne kıymetine olursa olsun gerekirse seçim sonuçlarını da manipüle ederek iktidarı terk etmeyeceği konusunda yaygın bir kuşku ve dert hakim. Sizce Emek ve Özgürlük İttifakı toplumdaki ve bürokrasideki bu korkuyu ekarte edecek siyasetleri gereğince hayata geçiriyor mu?
Öncelikle demokrasiye inanan ve bizlerle bir arada uğraş eden Türkiye halklarına seçim güvenliğine dönük hiçbir tasa duymamalarını, kuşkulanacak, korkulacak hiçbir durumun olmadığını belirtmek istiyorum. Kaybetmez denilen bu iktidara bizler 7 Haziran 2015’te kaybettirdik. Bütün demokratik teamülleri askıya alarak derhal erken seçim kararı aldılar. Türkiye’yi karanlık bir sürece sokarak, demokrasiyi öldürerek tekrar iktidar oldular. Fakat sonuç ne olursa olsun kaybettikleri bakidir. Sonrasında 2018 seçimlerinde mühürsüz oyların geçerliliğine karar veren ve bütün kararını kaybeden bir YSK ile karşı karşıya kaldık. Vazgeçmedik. 2019 yılında bu iktidara yeniden bizler kaybettirdik. Bizimle uğraş edemeyenleri ‘hiçbir şey olmasa bile muhakkak bir şeyler oldu’ sığlığında bir tabire hapsettik. İçinde birazcık bir kuşku ve tasa olan yurttaşlarımıza tavsiyem her seferinde dönüp bu söze bakıp nasıl aciz bir iktidara karşı kazandığımızı, nasıl çaresiz bıraktığımızı hatırlasınlar. Akıllarını başlarından alacak bir gayret ve direniş kararlılığımız var. O sebeple Emek ve Özgürlük İttifakı olarak Türkiye’nin demokrasi güçleri ve toplumsal muhalefetle birlikte sandıklardan başlayarak her türlü hileye ve provokasyona karşı hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum. Her seçim öncesinde yaptıkları üzere uğraşımızla baş edemediklerini görüp HDP’ye, gazetecilere, avukatlara, sanatkarlara yönelik siyasi kumpas davaları ile operasyon gerçekleştiriyorlar. Şunu açıkça tabir etmem gerekiyor. Bizim rutinimiz kazanmaktır. AKP-MHP ittifakının rutini ise her seçim arifesinde gözaltı operasyonları ile bizleri korkutma ve sindirmeye yönelik müdahalelerdir. Bu siyasi kumpasın bizlere geri adım attıracağını düşünenler dönüp uğraş tarihimize baksınlar.
Ayrıca kuşkuya ve tasaya mahal vermemek için bütün yurttaşlarımızı Yeşil Sol Parti müşahidi olmaya davet ediyorum. Her yurttaş sandık vazifelisi ve müşahit olmak için sorumluluk alarak oylarımıza ve sandıklarımıza sahip çıkma iradesini göstermelidir. Eksikliğimiz yok fakat fazla olmanın bizlere faydası daha çok.
‘HALKIMIZI SEÇENEKSİZ BIRAKMA UĞRAŞLARINI BOŞA ÇIKARDIK’
Böylesine riskli, tansiyonun ve ayrışmanın yüksek olduğu bir siyasal ortamda HDP’nin ve Yeşil Sol Parti’nin siyasal sorumluluk alma manasında haline dair neler söylemek istersiniz?
Karşımızda her seçim öncesi kuralları kendi lehine değiştirme planları yapan ve hukuksuz bir halde bunu hayata geçiren bir ittifak var. Elbette bizler de bu ittifakın tüm planlarını, hilelerini boşa çıkaracak formda hareket ediyoruz. HDP’ye yönelik kapatma davası ve büyük bir kumpas olan Kobani Davası esasen sabırla ve direnişle döşemiş olduğumuz 3’üncü yol siyasetine yönelik bir engelleme ve yok etme teşebbüsleridir. Bu teşebbüslerin birincisi olan hukuksuz kapatma davasına karşı Yeşil Sol Parti ile yanıt verdik. ‘Buradayız’ dedik. ‘Disa Em’ dedik. Halkımızı seçeneksiz bırakma eforlarını boşa çıkardık. Kobane Kumpas Davası’nda da bu kumpası yaratanları yargıladık. Temelsiz, hiçbir hukuksal desteği olmayan, bütünüyle siyasi olan bu dava da bizler için yok kararındadır. İşte HDP ve Yeşil Sol Parti tüm bu baskı ve zorbalığa karşı Türkiye halklarını seçeneksiz bırakmama üzere bir misyon üstlenmek zorundaydı. Her şeye karşın barışı isteyen, demokrasi çabası veren, demokratik bir cumhuriyeti kurma iradesi gösteren milyonlarca yurttaşımıza karşı bizlerin sorumluluğu AKP-MHP ittifakını büyük bir mağlubiyete uğratarak Türkiye’nin önünü açmaktır. Tansiyon ve ayrıştırma yaratan bu zihniyete yeni yüzyılda yer yoktur.
‘İZMİR HALKI, YEŞİL SOL PARTİ’Yİ BAĞRINA BASIYOR’
İzmir özeline gelirsek HDP bir evvelki seçimlerde iki milletvekili çıkardı. Bu seçimlerde TİP de ikinci bölgeden İrfan Değirmenci üzere tanınan bir adayla seçime giriyor. Bu durumu da göz önünde bulundurduğunuzda bir İzmirli olarak bu seçimlerde nasıl bir sonuç öngörüyorsunuz? Oy beklentiniz nedir?
Öncelikle şöyle bir düzeltme yapmak gerekiyor. Uşaklıyım, lakin 35 yılı aşkın bir müddettir İzmir’de yaşıyorum. Bir manada İzmirliyim demek de yanlış olmaz. TİP’le dostça bir rekabetimiz olacak. Ancak Yeşil Sol Parti olarak bizlerin İzmir’de beklentisi epeyce yüksek. En az 6 vekil çıkarma üzere bir amacımız var. İzmir halkı da Yeşil Sol Parti’yi bağrına basıyor. Yeşil Sol Parti’ye dönük önemli bir takviye ve coşku var. Biz de mesken ev, kapı kapı dolaşarak, İzmir’de elini sıkmadığımız, halini hatırını sormadığımız hiçbir yurttaşımızı bırakmadan çalışıyoruz.
İzmir’de 500 binin üzerinde oy almayı hedefliyoruz. Bunun emarelerini de İzmir halkının bizlere gösterdiği teveccühte görüyoruz. Bu nedenle 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde Yeşil Sol Parti’nin sandıklardan en güçlü halde çıkacağına inanıyoruz.
‘DOĞAYI RANT ALANI OLMAKTAN ÇIKARACAĞIZ’
İktidarın etraf tahribatına dair siyasetlerini nasıl yorumluyorsunuz? Yeşil Sol Parti olarak sizin bu tahribatla uğraştaki stratejiniz ne olacak? Nasıl bir değişim dönüşüm yaratmayı hedefliyorsunuz?
AKP-MHP ittifakının tabiat ile alakası bütünüyle rant ve talan üzerine heyeti. Bu rant ve talan anlayışı doğayı sömürülecek, kâr elde edilecek ve sonuç olarak yok edilecek bir meta olarak görüyor. Bu anlayış 21 yılı aşkın AKP iktidarında bugün karşımıza önemli felaketler olarak çıktı. İnsan-doğa ilgisindeki dengeyi ve ahengi hiçe sayan AKP iktidarının karşımıza bir felaket iktidarı olarak çıkması, yarattıkları tabiat tahribatlarından bağımsız olarak düşünülemez. Karadeniz’de yaşanan sel felaketlerini hatırlayalım. Karadeniz’in bütün dereleri kurutuldu. İmara açıldı. Dere yataklarına imar müsaadesi veren iktidar sel felaketini adeta müjdeleyen bir pozisyonda oldu. Benzeri biçimde Marmara’da yaşanan müsilaj sıkıntısı plansız ve ranta dayalı kentleşmenin bir sonucudur. Marmara’daki bütün ekosistemi öldüren bu anlayıştır. Ergene Havzası plansız endüstrileşme ve alınmayan tedbirler sebebiyle bugün zehir saçıyor.
Orman yangınlarındaki artış da global iklim krizine yönelik alınmayan tedbirlerin bir sonucu olarak önemli meselelerden biri pozisyonunda. Cizre’deki ağaç kısımları, Ege’de zeytinliklerin imara açılması, Kaz Dağları’nın talanı, Avrupa’nın nükleer güçten vazgeçtiği, sırayla santrallerini kapattığı bir devirde Türkiye’de nükleer santral açılması üzere sayısız etraf tahribatı temelli siyasetler hayata geçiriliyor. Türkiye’yi giderek çölleştiren ve büyük afetlere davetiye çıkaran bir jeolojik yapısallığa müsaade ediliyor. Lakin bizler Yeşil Sol Parti olarak ekolojik temelli bir politikayı hayata geçireceğiz. İklim krizine karşı memleketler arası standartlara bağlı kalacak mutabakatlar yapacağız. En kıymetlisi de lokal idarelerin güçlendirilmesi ile karar sisteminin merkezine yurttaşlarımızı koyacağız. Her yurttaş yaşadığı etrafın kararlarını kendisinin müsaadesi ve müzakere sürecine iştiraki ile siyasetlerin merkezinde yer alacak. Ekolojik temelli politikalarımız ile doğayı rant alanı olmaktan çıkaracağız. Talan siyasetine karşı ağacı, suyu, toprağı ve havayı koruyacağız. Tabiata düşman bir iktidara karşı tabiat ile uyumlu, bütün canlılarla ortak bir ömrü kuracağız.
‘DEMOKRATİK CUMHURİYET, KUTUPLAŞMA VE AYRIŞMANIN PANZEHİRİDİR’
Türkiye’de mevcut siyasi iklimin de tesiriyle etnik farklılıklar giderek derinleşiyor. Pekala, toplumsal barışı sağlamak ismine kutuplaşmaya karşı neler yapmayı düşünüyorsunuz?
Yeşil Sol Parti kutuplaşmaya karşı çok seslilik ve çok renkliliğin bir güç olduğunun şuuruyla hareket ediyor. Türkiye’nin bütün lisanlarının, kültürlerinin, etnik farklılıklarının bir ortada olduğu, kararlarını ortak bir biçimde aldığı, kelamını ortak kurduğu bir yapımız var. Esasen Türkiye’nin çok renkli ve çok sesli yapısının siyasi karşılığı bizleriz. HDP’dir. Yeşil Sol Parti’dir. Tekçi kimlik siyasetinin karşısına çok kimlikliliği, tek lisan siyaseti karşısına çok dilliliği, tekçi mezhep anlayışının karşısına bütün inanç ve mezheplerin eşitliğini savunuyoruz.
Yıllardır yürütülen kutuplaştırma siyaseti Türkiye’de bir nefret iklimi oluşturdu. Bu nefret iklimi insanların birbirlerinin farklılıklarına yönelik tahammülünü ortadan kaldırarak aslında tartışma kültürünü yok etmektedir. Muhtaçlığımız olan şey demokrasinin özü olan tartışma ve müzakere anlayışının genişletilmesi ve büyütülmesidir. Bunun temelinde de eşit yurttaşlık ve adil bir Türkiye sisteminin kurulması gerekliliği yatmaktadır. Kelamını verdiğimiz Demokratik Cumhuriyet, kutuplaşma ve ayrışmanın panzehridir. Birlikte yaşamanın mümkün olduğunun delili durumunda olarak Yeşil Sol Parti “Birlikte Değiştireceğiz” diyerek bütün farklılıkların bir ortada olacağının muştusunu vermektedir.
Sadece İzmir’de değil Ege Bölgesi’nin tamamında uzun yıllardır emek harcayan, tabanı örgütleyen ve yereli yeterli bilen bir siyasetçisiniz. Ege Bölgesi’nde Emek ve Özgürlük İttifakı olarak sürprizler ön görüyor musunuz?
Ege Bölgesi, örgütlenmenin ve önemli bir uğraş geleneğinin olduğu bir bölge. Ben de bu gayret geleneğinin içerisinden gelen münasebetiyle Ege’nin çabucak her yerine bir halde temas etmiş birisiyim. Emek ve Özgürlük İttifakı’nın önemli bir karşılığının olduğunu söz etmem gerekiyor. İzmir başta olmak üzere; Aydın, Manisa, Denizli, Muğla üzere vilayetlerde milletvekili çıkaracağımızdan eminiz. Hem tabandan bizlere yönelik önemli bir yönelim var hem de yıllardan beri müddet gelen emek, özgürlük ve ekoloji uğraşının bir sonucu olarak Ege Bölgesi, Emek ve Özgürlük İttifakı tarafından parlamentoda çok daha güçlü bir biçimde temsil edilmeyi hak ediyor.
Bizler de bu hakkın teslim edilmesi için kıymetli çalışmalar yürütüyoruz. Ege bölgesinde en az 9-10 milletvekili ile parlamentoya gitmek bizim açımızdan bir sürpriz olarak nitelenemez. Aksi durumu başarısızlık olarak addederiz. Bu sebeple Aydın, Muğla, Denizli, Manisa üzere vilayetlerden kesinlikle milletvekili çıkaracağımızı söyleyebilirim. Bizim açımızdan bir sürpriz yok, AKP ve küçük ortaklarını bekleyen sürprizler var.